Hoe maak je de perfecte groepsfoto? 10 Tips

Een groepsfoto of groepsportret is een portretfoto van meer dan 1 persoon. Vanaf 2 personen spreek je dus al van een groepsportret. Groepsportretfotografie kan een behoorlijke uitdaging zijn, simpelweg omdat je met meer mensen te maken hebt in vergelijking met een ‘simpel’ portret van 1 persoon. Maar hoe maak je nou de perfecte groepsfoto? Om je een beetje op weg te helpen heb ik hier 10 tips, en hopelijk kan je er wat mee!

1. Neem de tijd.

Het klinkt zo logisch en vanzelfsprekend, maar soms verbaas ik me echt over hoe weinig tijd mensen nemen voor een fotoshoot. En dan bedoel ik fotografen, maar zeker ook de klant. Ik denk dan bijvoorbeeld dat sommige fotografen er maar snel van af willen zijn, mogelijk omdat ze geen of weinig ervaring hebben met het maken van groepsfoto’s. En klanten hebben vaak geen idee hoeveel tijd het kost om goede foto’s in het algemeen te maken: Of het nou gaat om portretfoto’s, evenementfotografie of groepsfoto’s….

Als een klant vraagt hoeveel tijd ik nodig heb om hun opdracht goed uit te voeren, reageer ik meestal met “Hoe meer tijd we hebben, hoe beter de foto wordt”. En als het dan sneller lukt, dan is dat mooi meegenomen. Het is belangrijk om ‘verwachtingen te managen’, in ieder geval op zo’n manier dat je geen tijd tekort komt tijdens de shoot…

2. Zorg dat iedereen er goed op staat

Ook dit is behoorlijk vanzelfsprekend zou je zeggen. Maar laatst was ik bezig een groepsfoto van een familie aan het maken - ik denk zo’n 20 personen - toen ik iemand hoorde roepen “Nou, hij neemt in ieder geval wel de tijd om iedereen goed neer te zetten”.
Blijkbaar was de ervaring van degene die dat riep het tegenovergestelde. Eigenlijk vond ik het een groot compliment, hoewel ik het nog steeds vanzelfsprekend vindt dat je dat als fotograaf zo zou aanpakken.

En dat was precies wat ik aan het doen was…voordat ik überhaupt mijn camera oppakte. Één voor één zette ik iedereen op een goede positie, zodat in ieder geval hun gezicht goed te zien was. “Meneer met het gele t-shirt”, terwijl ik hem aanwees, “Kunt u een klein stukje naar links stappen?”, terwijl ik tegelijkertijd ook die kant op wees. Op die manier ga je iedereen af, totdat je iedereen goed in beeld hebt. Het gebeurt maar al te vaak dat iemand half achter iemand anders staat…en dat hebben ze zelf niet eens door!

In dit groepsportret van het Alban Kwartet wilde ik een ‘vibe’ creëeren als een poster voor een Netflix-serie. Epic blikken op oneindig, en mooi egaal licht. Dit duurde wel even voordat we dit shot hadden, en voordat iedereen er goed op stond. Neem geen genoegen met minder! Misschien denk je dat je modellen het vervelend vinden als je perfectionistisch bent, maar niets is minder waar. Ze zullen je juist waarderen voor je professionaliteit en dat je alleen maar voor het beste gaat!

3. Zorg voor voldoende scherpte

Hoe meer mensen je op de foto moet zetten, hoe kleiner je diafragma moet zijn - als vuistregel. Dat komt omdat je waarschijnlijk dan meerdere rijen van mensen hebt, waardoor je een grotere scherptediepte nodig hebt. Je wil natuurlijk niet dat iemand zichtbaar een stuk onscherper in beeld is.

Welk diafragma je dan precies moet gebruiken is aan jou. Je kunt bijvoorbeeld wat testfoto’s maken met verschillende diafragma’s - Controleer dan elke keer of de groep van voor naar achteren voldoende scherp is.

In bovenstaande foto staan ze redelijk op één lijn, dus je kan op zich een groter diafragma kunnen gebruiken. Maar ik raad aan om het zekere voor het onzekere te nemen ;) Zelf gebruik ik altijd de volgende camera instellingen in de studio, die biedt genoeg scherptediepte bij individuele én groepsportretten:

Diafragma : F/8.0
Sluitertijd: 1/125 seconden
ISO waarde: 80

4. Neem eigen licht mee

Maar het is ook weer zo, dat met een kleiner diafragma je minder licht op je sensor krijgt. Dat moet je compenseren met óf een hogere ISO, óf een grote hoeveelheid licht. Je kunt ervoor kiezen om te vertrouwen op het weer, en dat er genoeg (zon)licht is tijdens je shoot.

Zelf ben ik dan zo control-freak type die niets aan het toeval wil overlaten. Ik neem sinds kort dan ook altijd eigen licht mee voor groepsfoto’s. Om specifiek te zijn: Een Godox AD600 BM studioflitser mét accu. Superhandig, want je hebt dus geen stopcontact in de buurt nodig.

Voor deze groepsfoto van Leroy en zijn familie heb ik heel dus mijn studioflitser meegenomen, met een basic reflector van ongeveer 20 cm doorsnee. Die heb ik recht op hun gericht, en daardoor valt er net even dat kleine beetje extra licht mooi op hun gezichten. Dat zorgt voor een ‘frisse look’!

Overigens heb ik ook dankbaar gebruik gemaakt van het zonlicht wat achter hun op de heg valt - daardoor krijg je net wat meer ‘pit’ in de foto ;) Verder zul je het misschien niet zeggen, maar dit was op een koude zaterdag in november….

5. Gebruik een statief

Het is een behoorlijke uitdaging om bij groepsfoto’s iedereen er goed op te krijgen. Je wil in ieder geval niet dat iemand met zijn of haar ogen dicht er op staat! Want je kunt het echt niet maken om zo’n foto op te sturen naar je klant. Enige uitzondering vind ik een groepsfoto van bijvoorbeeld honderd mensen bij een bruiloft, waar je simpelweg niet heel lang de tijd hebt.

Voor bovenstaand groepsportret van de mensen van Pictoright heb ik 6 foto’s gecombineerd in Photoshop! Dat kan alleen als de bronfoto’s niet of nauwelijks van elkaar verschillen qua exacte camera positie. Dat is de reden om een statief te gebruiken! Denk er ook aan om dezelfde brandpuntafstand te gebruiken, anders krijg je foto’s met verschillende beeldhoeken. (Met andere woorden, maak voldoende foto’s snel achter elkaar)

6. Maak een geposeerde foto

Het ligt een beetje aan jouw persoonlijke stijl van fotografie of je liever geposeerde of spontane (groeps)foto’s maakt. Ik hou zelf meer van geposeerde foto’s, waarschijnlijk omdat ik zo’n control freak ben haha! Dat kun je waarschijnlijk wel zien aan m’n portfolio…

Dit duoportret van Walter en Pieter van Wholy Greens maakte ik in hun nieuwe locatie, die toen nog under construction was. Het was nog zo goed als leeg, dus genoeg ruimte om te schieten! Verder lekker grote ramen, waardoor ik met mooi daglicht de foto kon maken. Zoals je kan zien aan hun blikken, duidelijk een geposeerde foto ;)

7. Maak een spontane foto

Zoals ik al zei maak ik het liefst geposeerde foto’s, maar sinds kort probeer ik ook buiten m’n comfortzone te gaan. En probeer ik dus juist spontane momenten te vangen tijdens een shoot. Dat vraagt ook om een (hele) andere werkwijze, maar dat is nou juist de uitdaging.

Hier zie je namelijk een hele andere foto van Walter en Pieter. Vrolijk, levendig en ‘echt’. Grappig eigenlijk, nietwaar? Het is nagenoeg dezelfde setting, behalve dat ze op andere stoelen zitten/leunen. Maar de sfeer is zó anders! En eigenlijk vind ik ‘m best wel tof geworden al zeg ik het zelf :) Dus, daag jezelf eens uit door precies het tegenovergestelde te doen van wat je normaal doet!

8. Laat je modellen lachen :)

Probeer je modellen écht te laten lachen! Dat doe je door gewoon het gesprek aan te gaan, misschien soms een flauw grapje te maken, maar probeer te voorkomen dat je heel serieus zegt: “En nu lachen”. Dat voelt hoogstwaarschijnlijk heel geforceerd, en werkt dus alleen maar averechts. Je hoeft echt geen grappenmaker te zijn om mensen aan het lachen te krijgen, maar je moet natuurlijk wel een beetje humor hebben. Een droge opmerking doet ook al wonderen! Als een model bijvoorbeeld zegt: “Mijn haar zit volgens mij niet goed”. Dan reageer ik standaard met “Nou, beter dan van mij!” Gegarandeerd een glimlach! ;)

9. Draai je modellen om!

Soms kan het heel mooi zijn om je modellen - geloof het of niet - om te draaien. In dit geval hadden Francisca en dochter Tonya de perfecte contrasterende kleding en haarkleur…Kijk maar, op deze foto wordt het bijna een grafisch beeld:

Wat ik eigenlijk bedoel te zeggen is, think out of the box! Doe iets ongewoons, en vooral als je daar een ingeving voor krijgt. Trust your gut, en probeer het gewoon uit! Wat is het ergste dat kan gebeuren? Waarschijnlijk helemaal niets! ;)

10. Werk samen!!!

Nog zoiets wat veel portretfotografen schijnen te vergeten…Ik hoor verhalen van fotografen die snel, snel een foto maken en dan weer vertrekken. En dat heeft helaas vaak tot gevolg dat het model (lees: de klant) helemaal niet tevreden is met de foto’s. Dus betrek je modellen bij het hele fotografie proces, vraag wat ze van de foto’s vinden, werk samen!

Mijn ervaring is ook dat als mensen de foto’s niet mooi vinden, ze dat bijna nooit echt durven zeggen. Maar je kunt het wel degelijk zien aan hun lichaamstaal, ze zijn gewoon niet enthousiast. Maar als ze wel zichtbaar enthousiast zijn - en dat kun je nauwelijks faken - dan zijn ze dus wel tevreden. Voor die reactie moet je gaan, voor niets minder.

BONUSTIP: Fotografeer zo snel mogelijk!

In tegenstelling tot alle bovenstaande tips voor groepsfotografie, waarbij je de tijd moet nemen, samen moet werken en iedereen er goed op moet zetten…Soms is er gewoon echt geen tijd om daar rekening mee te houden. Dat is vaak het geval bij grotere groepen. Eigenlijk kun je wel stellen: Hoe groter de groep, hoe minder tijd je hebt. Zoals deze ‘groepsfoto’ van het 4 en 5 mei comité Amsterdam plus partners:

Deze groepsfoto moest gemaakt worden na een serie lezingen, en daarna zou de borrel beginnen. Mensen hebben dus al ruim 1,5 uur lang moeten zitten, en zijn eigenlijk al klaar. Maar dan moeten ze nog op de foto! Ik stond hier echt in gordijnen, want mijn lens was omgerekend een 24 mm. Eigenlijk niet wijd genoeg voor deze groepsgrootte, dus ik moest ook een deel van de mensen links verplaatsen naar rechts. Dat was best wel even spannend, want ik moest dus ook door de microfoon deze grote groep instrueren. Gelukkig kreeg ik veel hulp van de moderator van die avond!

Video

In deze video ook nog wat (extra) tips voor groepsportretten!