Hoe maak je een portretfoto met een zwarte achtergrond?
Het antwoord op de vraag in de titel is natuurlijk: Gebruik een zwarte achtergrond. Dat is niet flauw bedoeld, haha! In een studio setting is dit natuurlijk relatief makkelijk omdat je dan gewoon een zwarte achtergrond kunt kopen en kunt neerzetten met statieven. Maar er zijn wel wat dingen waar je op moet letten als je een portret maakt met zo'n donkere achtergrond. Overigens kun je ook een (donker)grijze achtergrond gebruiken. Als je model op een afstandje daarvan staat, dan wordt die achtergrond ook zo goed als zwart (of in ieder geval, heel, heel donker ;). Aan de hand van enkele portretten leg ik je uit hoe je het zou kunnen aanpakken en waar je zoal aan moet denken om een mooi resultaat te krijgen!
Kleding
Zwarte kleding op een zwarte achtergrond - of: donker op donker - geeft een portretfoto wat mij betreft direct een kunstzinnig sfeertje! Misschien komt dit omdat het een beetje het tegenovergestelde is van een pasfoto. Daar wordt standaard een lichte achtergrond voor gebruikt. Dat in combinatie met licht zonder schaduw, waardoor het beeld een tikkeltje 'saai' wordt. In dit portret zie je Pete Wu, auteur van De Bananengeneratie - een boek over Chinese Nederlanders. Merk op dat de kleding van Pete zwart / donkergrijs is, zonder drukke of afleidende teksten of logo's.
Pete Wu, 2019
Lichte haarkleur
Als je model een lichte haarkleur heeft, dan contrasteert dat mooi met de zwarte achtergrond. Het steekt dan echt heel duidelijk af, zeker als je zo hoogblond bent als Line. Als je model daarnaast een lichte huidskleur heeft, en ook nog eens donkere kleding draagt....dan gaat de aandacht van de kijker volledig naar het gezicht. Precies waar je het wil hebben.
Line, 2019
Donkere haarkleur
Heeft je model echter een donkere - of zelfs zwarte - haarkleur, dan kun je er op verschillende manieren voor zorgen dat het haar als het ware 'loskomt' van de achtergrond. Oftewel, dat het haar en de achtergrond van elkaar te onderscheiden zijn - en niet visueel 'samensmelten' omdat ze allebei donker zijn. Dat laatste wil je namelijk het liefst voorkomen.
Manier 1
De eerste manier is om logischerwijs voldoende licht op het haar van je model te laten schijnen. Op die manier krijgt het een soort subtiele 'glans' waardoor het alsnog lichter wordt dan de achtergrond - en daardoor is het onderscheid dus goed te zien. Kijk bijvoorbeeld naar deze andere foto van Pete, dit keer een close-up. Ondanks dat zijn haar en de achtergrond beide zwart zijn, zie je toch goed de contouren van zijn kapsel. Ik heb voor dit portret een grote octabox op m'n flitser gebruikt en flink omhoog gegooid qua flitsintensiteit.
Pete Wu, 2019
Manier 2
De tweede manier is om - naast het hoofdlicht - een tweede lichtbron te gebruiken als 'haarlicht'. Dit is specifiek bedoeld om het (donkere) haar van je model uit te lichten. Naira in de foto hieronder, staat eigenlijk tussen twee flitslampen in. Eentje gericht op haar gezicht, en de ander op de achterkant van haar lange haar.
Naira, 2021
Zónder een extra haarlicht, krijg je een portretfoto zoals deze van Danja - samen met Julien een van de oprichters van het boek Nederland Bedankt. Eigenlijk staat ze in een vergelijkbare houding als Naira, alleen haar haar valt nu letterlijk en figuurlijk in de schaduw. Je ziet geen details in haar staart, maar je ziet nog wel heel subtiel de contouren.
Danja, 2021
Manier 3
De derde manier is om nog een stapje extra te zetten in vergelijking met manier 2. Namelijk nóg een lichtbron, ook wel de driepuntsbelichting genoemd. Je gebruikt dan drie lichtbronnen, waarbij je in feite je model omringt met licht. In het portret van Damian heb ik 1) een hoofdlicht - voor zijn gezicht, 2) een effectlicht - om zijn nek / achterkant hoofd uit te lichten en tot slot 3) een haarlicht recht van boven. Hierdoor komt Damian echt los van de zwarte achtergrond.
Damian, 2021
Manier 4
Een mogelijk vierde manier is om in plaats van een zwarte achtergrond, een (donker)grijze achtergrond te gebruiken. Dit ziet er in de foto dan nog steeds donker genoeg uit, maar 'licht genoeg' om contrast te vormen met een donkere haarkleur van je model. Voor dit portret van Mike heb ik zelfs een zogenaamd middengrijze achtergrond gebruikt.
Mike, 2021
Daglicht
Alle bovenstaande portretten heb ik in een fotostudio gefotografeerd, met studioflitsers. Daarmee is heel makkelijk je licht te sturen, te richten en te controleren. Maar ook met natuurlijk licht kun je vanzelfsprekend portretten maken voor een zwarte achtergrond. Je bent dan wel afhankelijk van het weer. Is het bewolkt? Is het zonnig? En daarnaast maakt het ook een groot verschil of je buiten of binnen fotografeert.
Als je met een papieren achtergrond buiten fotografeert is het wel zo prettig als het zo goed als windstil is ;) Voor deze twee portretten van zusjes Lola en Jadé hadden we juist vroeg in de ochtend afgesproken, zodat het licht nog mooi zacht zou zijn. Later op de dag zou er hard zonlicht zijn, en dat wilden we eigenlijk juist niet. Omdat de lucht de lichtbron was, kwam het licht van boven - waardoor er eigenlijk als vanzelf een 'haarlichtje' ontstond.
Jadé, 2020
Lola, 2020
Samenvatting
Een portretfoto schieten met een zwarte achtergrond is goed te doen. Het helpt voor de sfeer als je model ook zwarte kleding draagt - of donkere grijstinten. Waar je verder op moet letten is dat het haar - zeker bij donker haar - goed te onderscheiden is van de achtergrond. Dit geldt eigenlijk ook voor kleding, hoewel ik dat minder erg vind. In een studio setting heb je de meeste controle over onder andere het licht. Wil je juist met daglicht fotograferen? Dat kan uiteraard ook, alleen daar moet je rekening houden met de weergoden, en of ze jou en je model goedgezind zijn ;)