Het verschil tussen verlichting en belichting in de fotografie
Introductie
Als je aan fotografie denkt, is het waarschijnlijk dat je verlichting en belichting als synoniemen beschouwt. Maar wist je dat deze termen in feite twee verschillende aspecten van fotografie betekenen? In deze blog vertel ik je op een begrijpelijke manier de verschillen tussen deze twee termen.
Wat is verlichting?
Verlichting in de fotografie verwijst naar het beheersen en controleren van het licht dat op het model valt. Het draait allemaal om het creëren van de juiste sfeer en stemming in een foto. Als portretfotograaf heb je de controle over hoe het licht wordt gebruikt om je onderwerp te benadrukken of te verzachten.
Verlichting gaat over het manipuleren van lichtbronnen, zoals studioflitsers/lampen en de bijbehorende lightshapers. Maar ook natuurlijk licht, om het gewenste effect te bereiken. Het draait om het spelen met schaduwen, het creëren van contrasten en het bepalen van de richting van het licht om de gewenste visuele impact te bereiken.
In deze video zie je rechts een studioflitser met een octabox als lightshaper. Links een (gouden) reflectiescherm om de schaduw -die door de flitser wordt gecreëerd - in te vullen. De plaatsing en/of sterkte van deze lightshapers is dus bezig zijn met verlichting.
Soorten verlichting:
Hard licht: Hard licht wordt gekenmerkt door scherpe schaduwen en een sterk contrast tussen licht en donker. Het wordt vaak gebruikt in portretfotografie om dramatische effecten te creëren.
Zacht licht: Zachte verlichting is diffuus en resulteert in subtiele overgangen tussen licht en schaduw. Het is ideaal voor het verzachten van oneffenheden in portretten en het creëren van een meer vloeiende uitstraling.
Natuurlijk licht vs Studiolicht: Licht van de zon kan op verschillende momenten van de dag en onder verschillende weersomstandigheden veranderen. Het gebruiken van natuurlijk licht kan leiden tot prachtige resultaten, maar vereist ook het begrijpen van de juiste timing en positionering van je onderwerp. Met studiolicht daarentegen, heb je zo goed als de volledige controle - afhankelijk van je beschikbare lightshapers. Je hebt in ieder geval meer controle met eigen licht, dan met natuurlijk licht, want het weer kun je niet controleren ;)
Wat is belichting?
Belichting heeft betrekking op de totale hoeveelheid licht die op de film- of beeldsensor van een camera valt. Het is de balans tussen de hoeveelheid licht die binnenkomt en de gevoeligheid van de sensor. Het juist belichten van een foto is essentieel om de juiste helderheid, kleuren en details vast te leggen.
Een correct belichte foto zorgt ervoor dat er voldoende licht is om de gewenste informatie vast te leggen zonder dat de foto overbelicht (te licht) of onderbelicht (te donker) wordt. Let op: Een juist of correcte belichte foto is ook weer een kwestie van smaak. Niet overbelicht én niet onderbelicht kan in veel gevallen met veel verschillende camera-instellingen worden gemaakt.
De hoeveelheid licht die op de camerasensor valt - door middel van jouw keuze voor diafragma, sluitertijd en ISO - dát is belichting.
Belichtingsdriehoek:
De belichting wordt bepaald door drie instellingen op je camera, die samen de belichtingsdriehoek vormen:
Diafragma: Het diafragma regelt de hoeveelheid licht die door de lens gaat door de opening groter of kleiner te maken. Een grotere opening (kleinere f-stop) laat meer licht binnen, terwijl een kleinere opening (grotere f-stop) het licht beperkt.
Sluitertijd: De sluitertijd bepaalt hoelang de sluiter open blijft en het licht op de sensor laat vallen. Een langere sluitertijd zorgt voor meer licht, terwijl een kortere sluitertijd het licht beperkt.
ISO-waarde: De ISO-waarde verwijst naar de gevoeligheid van de beeldsensor. Een hogere ISO-waarde maakt de sensor gevoeliger voor licht, maar kan ook leiden tot meer beeldruis.
Samenspel tussen verlichting en belichting: Verlichting en belichting werken hand in hand om een foto tot leven te brengen. Het manipuleren van de verlichting geeft je de mogelijkheid om de sfeer en het visuele effect van een foto te bepalen, terwijl het begrijpen van de belichting je in staat stelt om het juiste niveau van helderheid en detail - zoals scherpte(diepte) - vast te leggen. Met een goed begrip van beide aspecten kun je de gewenste creatieve visie in je foto's krijgen.
Conclusie
Hoewel verlichting en belichting vaak door elkaar worden gehaald, zijn het twee verschillende aspecten van fotografie. Verlichting gaat over het beheersen van het licht dat op je onderwerp valt, terwijl belichting verwijst naar de juiste hoeveelheid licht die op de sensor van je camera valt. Door beide aspecten te begrijpen en te beheersen, kun je je portretfotografie skills naar een hoger niveau tillen en bijzonder portretten maken die het verhaal vertellen dat je wilt vertellen.