Wist jij dat er drie manieren zijn om mensen te fotograferen? Nou ja, er zijn vast meer 'manieren', maar ik heb ze ingedeeld in drie categorieën: Spontaan, geposeerd en "geposeerd spontaan" (een mix van de eerste twee}. Elke manier heeft zijn eigen voor -en nadelen, maar kijk vooral ook welke manier bij jou als persoon past. Jouw persoonlijkheid en karakter geeft je eigenlijk een hint welke manier het meest geschikt is voor jou. In deze blog vertel en leg ik er meer over uit!
Manier 1 - Spontaan
De eerste manier om mensen op de foto te zetten is in zekere zin de makkelijkste, simpelweg omdat je geen aanwijzingen hoeft te geven. Bij de andere twee manieren - de geposeerde - is dat wel van toepassing. Dit is ook hoe vrijwel iedereen begint met het fotograferen van mensen: Bijvoorbeeld op vakanties - wanneer de camera eindelijk mee gaat ;) - ontdekken mensen hoe leuk het is om andere mensen te fotograferen. Dit gebeurt dan vaak stiekem met een dikke vette telezoom lens. Ook ik heb me daaraan schuldig gemaakt hoor, haha! Kijk maar naar de foto hieronder, tijdens een reis naar China in 2010. Tijdens die vakantie wilde ik de hele tijd de Nikon spiegelreflex van m'n vader lenen, die 'm dan steeds terug moest vragen. Eigenlijk is daar het zaadje geplant denk ik, om een carrière in de fotografie na te streven.
ik fotograferend in China, 2010. Check die mega zoomlens!!!
Maar ook mensen spontaan op de foto zetten kan op verschillende 'sub-manieren'. Als je op een wat grotere afstand echt ongemerkt de foto's kan schieten - dat is submanier 1. Je hebt dan eigenlijk wel een (tele)zoomlens nodig, anders kun je nooit close-ups maken.
China 2010
China 2010
Submanier 2 is als je wél merkbaar aanwezig bent. Meestal is dat het geval als je fysiek letterlijk dicht in de buurt bent van de mensen die je fotografeert. Dat kan door met een groothoeklens mensen 'op de huid' te fotograferen, en fysiek in de space van bijvoorbeeld een groepje mensen te stappen en foto's te maken. Jouw aanwezigheid heeft dan ongetwijfeld invloed op hoe mensen zich gedragen. Dat kan bewust zijn, om een reactie uit te lokken. De vraag is dan of het nog wel spontaan is? Het is natuurlijk een grijs gebied, maar voor deze blog vond ik het wel handig om duidelijk typen te onderscheiden. Ook kun je momenten kiezen als mensen bezig zijn, zoals in gesprek met iemand. Als je dan langsloopt, snel een foto schiet dan hebben mensen je eigenlijk niet echt door en kun je nog steeds spontane momenten pakken. 
Deze meneer groette een bekende van hem tijdens een benefietgala. Dat moment zag ik gelukkig, en even snel - met flits - een foto gemaakt!
Overigens kun je fysiek bij mensen in de buurt zijn, maar tegelijkertijd als een kameleon in de omgeving opgaan. Dat kan onder andere door niet te veel af te wijken qua kleding. Je hoeft bij een evenement zoals een bruiloft echt niet persé in pak, want is alleen maar bloedjewarm en beperkt je bewegingsvrijheid behoorlijk! Maar een nette pantalon + coole sneakers + overhemd is een goeie outfit! Op een gegeven moment zijn mensen dan gewend aan jouw aanwezigheid, en kun je op de juiste momenten toeslaan, zoals wanneer de bruidegom aan het gamen is ;)
Julius (midden) en twee vrienden op de dag van zijn bruiloft, 2018
Manier 2 - Geposeerd
Geposeerde foto's van mensen zijn wat mij betreft waar het om draait bij portretfotografie. Noem het klassieke portretfotografie, maar voor mij hoort er een element van regie door de fotograaf bij. Mijn persoonlijke stijl is behoorlijk geregisseerd, simpelweg omdat ik graag controle heb over zo veel mogelijk beeldelementen. Vooral de controle over licht, maar denk ook aan achtergrond(kleur), kleding, houding, blik etc. Daar is een fotostudio uiteraard heel erg geschikt voor. Die hele setting doet ook wat met het model: Hij of zij wéét van te voren al dat er geposeerd moet worden. En als er dan ook nog een grote studiolamp op je gericht staat, dan is er geen twijfel over mogelijk ;) Het grote voordeel van geposeerde portretten is dat je heel overwogen en gericht te werk kunt gaan.
Rosalie, 2021
Ronal, 2022Manier 3 - Geposeerd spontaan
Een derde leuke manier om mensen te portretteren is een mix van de bovenstaande twee! In een geposeerde context kun je namelijk nog steeds spontane portretfoto's maken. Dat doe je door te reageren op het moment, en precies dan op je camera knop te drukken. Momenten die je in feite zelf creëert door met je model te praten en bijvoorbeeld grapjes te maken. Als je een lachende foto wilt natuurlijk. Zo ook bij foto's van Pete, die ik vlak voor het begin van de corona crisis nog in m'n studio fotografeerde. Terwijl we een gesprek hadden, bleef ik achter de camera en foto's schieten. Een klein nadeel is dat je dan waarschijnlijk heel veel foto's schiet, en er een kleine selectie goed (genoeg) is. Maar dat geeft niet, het doel is natuurlijk niet om honderden foto's als eindresultaat te hebben. Ik heb het liefst één hele goede foto, dan twintig middelmatige.
Pete, 2019
Pete, 2019
Samenvatting
Welke manier van mensen fotograferen het beste bij jou past is een kwestie van uitproberen. Daag jezelf uit! Als je voornamelijk mensen spontaan op de foto zet, probeer dan eens juist een portret te maken waar je iemand echt aanwijzingen geeft. Of andersom: Ben je een studiofotograaf net zoals ik, probeer dan mensen spontaan vast te leggen. Tijdens hun werk, als ze aan het sporten zijn, of bezig met hun hobby. En dan heb je nog de derde mix-manier, een combi van spontaan + geposeerd. Als je je wat ongemakkelijk voelt bij een nieuwe manier van portretfotografie, bedenk dan dat een groot deel ook echt wennen is. Ik vergelijk fotografie vaak met autorijden. De eerste keer autorijles is doodeng, spannend en behoorlijk ongemakkelijk. Maar met genoeg oefening en een goede instructeur (hint hint 😛) kun je goede en grote stappen maken. Tegelijkertijd ben ik als persoon liever op de achtergrond (zeker in grote groepen mensen), dus spontane foto's (tijdens een evenement) maak ik liever van een afstandje met een zoomlens. Dus wees je ook daarvan bewust....als na een lange tijd uitproberen, een bepaalde stijl je toch niet echt ligt....no worries! Ga dan weer 'terug' naar je oude vertrouwde manier van portretfotografie van mensen!
Meer lezen:
25 Portretfotografie Tips voor Beginners
Wat heb je nodig voor portretfotografie?
