Het zal je vast niet zijn ontgaan, een foto van Frans Timmermans in een luxe privé vliegtuig ging viral afgelopen week. Op social media werd hij met de grond gelijk gemaakt voor zijn schijnbaar hypocriete gedrag. En ook op Twitter - inmiddels X - werd hij voor van alles uitgemaakt, waaronder kaviaarsocialist.

Maar was deze foto….wel een foto? Na goed kijken (inzoomen dus) blijkt dat dit helemaal geen foto is, maar een beeld gemaakt met behulp van AI - Artificial Intelligence.

AI beelden worden steeds en steeds beter en ‘echter’. Zo op het eerste gezicht zou je inderdaad zeggen dat dit toch echt een foto is van Frans Timmermans himself, chillend aan een eettafel in een privé vliegtuig.

Hoe kun je een AI foto herkennen?

Gelukkig kun je bij foto achtige beelden van mensen nog wel onnatuurlijke dingen tegenkomen. Let op, nog wel. Over een paar jaar (misschien wel al veel sneller), zal AI zo goed getraind zijn dat wij mensen het verschil niet meer kunnen zien of herkennen. Dat is een angstaanjagende gedachte, maar we kunnen er - helaas - niets aan doen. Het gaat gebeuren.

Hoe herken je een AI foto - Gebruik je intuïtie

Misschien kun je al bij de eerste blik op dit beeld ‘aanvoelen’ dat het gewoon niet klopt. Je kunt er de vinger niet op leggen, maar je gut instinct vertelt je dat dit geen echte foto is. Als je er toch woorden aan wilt geven, dan zeg je waarschijnlijk dat de foto te gelikt, te perfect en te glad is.

Onze menselijke intuïtie heeft zich gedurende miljoenen jaren (mensachtigen meegerekend) ontwikkeld en geëvolueerd, en is in feite een ongelooflijk krachtige supercomputer bedoeld om ons te beschermen tegen gevaar. Een zeer interessant boek over dit onderwerp is trouwens The Gift of Fear door Gavin de Becker.

Hoe herken je een AI foto - Schaduw

Schaduwen kunnen een hele goede aanwijzing zijn van de echtheid van een beeld. De schaduw op het gezicht van ‘Frans Timmermans’ klopt wel, zeker de grote schaduw voor jou als kijker rechts.

Máár…kijk eens naar de schaduw achter een van zijn brillenglazen (die overigens heel verschillend van grootte zijn). Dat klopt natuurlijk voor geen meter!

Hoe herken je een AI foto - Vervormde handen

Als er één ding is waar AI nog veel moeite heeft, dan is het wel de natuurlijke weergave van handen. In deze foto zie je het niet zo heel goed, omdat een deel achter het schaaltje valt. Maar als je hier vier vingers telt van de rechterhand van Timmermans…het lijkt alsof er onder zijn pink nog een stuk hand zit. Een tweede pink? Oftewel een zesde vinger. Dat kan natuurlijk ook niet in real life - uitzonderingen daargelaten, want polydactyly is real.

Hoe herken je een AI foto - Bizarre Objecten

Helemaal links in beeld kun je een ondefinieerbaar voorwerp zien…ik bedoel…what the hell is that? En ook het zogenaamde glas daarnaast lijkt twee randen te hebben. Al met al…als je dus goed inzoomt en naar de details kijkt, dan kun je een AI foto ontrafelen, herkennen en ontmaskeren.

Op het eerste gezicht klopt deze weergave van een sinaasappel wel. Het lijkt alsof iemand heel precies de schil eraf heeft gehaald, en de witte vezels intact heeft gelaten. Maar dat is natuurlijk wel een beetje vreemd, want wie eet nou op deze manier een sinaasappel? Dus zelfs als iets in the real world zou kunnen kloppen, met een beetje doordenken kom je al een heel eind om AI bloot te leggen!